Özellikle aşındırıcı etkisi olan proseslerde kullanılacak hava kilidlerini imal etmek için ciddi bir metal- döküm kalitesi bilgisine de sahip olmak gerekir.
Maksimum %2,06 karbon içeren demir karbon
alaşımları çelik olarak adlandırılır. Çelikler halen günümüzde en yaygın
kullanılan malzeme grubunu oluşturmaktadır. Çelikler yalın karbonlu
olabileceği gibi, çeşitli özelliklerin geliştirilebilmesi için bazı
alaşım elementleri içerebilirler. Çelik bünyesinde bulunan elementler;
istenerek katılan alaşım elementleri ve bunların yanında uzaklaştırılmak
istenen, özelliklere kötü yönde etkili elementlerdir. Çeliklerin alaşım
elementlerinin hava kilidi gövde ve rotoruna direkt olarak etkisi
vardır.
Gövde ve kapakların dökümden, rotorların ise çelikden
imal edildiği düşünülürse. Hem ökümün hem de imalat çeliklerinin seçimi
hava kilidi üretiminde önemli rol oynar.
Metal içindeki özellikle
..Cr,Ni,Mo,C alaşımlar hava kilidi ömrü ile direkt olarak ilintilidir.
Krom (Cr):
Krom
paslanmaz çeliklerin temel alaşım elementidir. Krom, korozyon ve
oksidasyon direnci sağlar. Sertleşebilme kabiliyetini artırır. Yüksek
karbonlu çeliklerde aşınma direncini yükseltir. Krom karbon ile tane
sınırlarında biriken Cr23C6 bileşiğini oluşturur. Oluşan bu bileşik
paslanmaz çeliklerde tane sınırlarındaki krom miktarını paslanmazlık
sınırı olan %12 nin altına çeker. Bu bileşik yüksek sıcaklıklarda karbon
yayınımının hızlanması ile kolayca meydana gelir ve kaynaklı paslanmaz
çeliklerde, kaynak dikişi yakınlarında kaynak bozulmalarına neden olur.
Nikel (Ni):
Nikelin darbe tokluğunu ve tavlı çeliklerde dayanımı artırır. Nikel
östenitik paslanmaz çeliklerin kromdan sonra ikinci en önemli alaşım
elementidir. Östenitik paslanmaz çeliklerde ki nikel miktarı %7-20
arasındadır. Nikel östenit kararlaştırıcı bir elementtir ve östenitik
paslanmaz çeliklerin, adından da anlaşılacağı gibi oda sıcaklığında bile
kafes yapısı KYM dir. KYM kafes yapısı östenitik paslanmaz çeliklere
yüksek şekillendirilebilme özelliği kazandırır.
Molibden (Mo):
Tane büyümesini önler, sertleşebilme
kabiliyetini artırır. Meneviş gevrekliğini giderir. Meneviş
sıcaklığından yavaş soğumalarda bazı alaşımların tane sınırlarında
karbür çökelmesi meydana gelir, bu da kırılganlığa neden olur. Molibden
bu olumsuz etkiyi
ortadan kaldırır. Ayrıca molibden çeliklerin
sürünme dayancına ve aşınma direncini yükseltir. Alaşımlı takım
çeliklerinde önemli bir alaşım elementidir. Paslanmaz çeliklerde
özellikle oyuklanma korozyonunu engellediği için korozyon direncini
önemli ölçüde artırır.Bazı mikro alaşımlı çeliklerde nitrür veya
karbonitrür oluşturan alaşım elementi olarak molibden kullanılır.
Özellikle madencilik sektöründe , kum, kül, mikronize kalsit,
dolamit, çimento, quvarz gibi içinde aşındırıcı hammaddeler içeren
proseslerde kullanılan hava kilidleri eşdeğerlerinden farklı bir yapıya
sahip olmalıdır. Bu farklılıklar prosesin kesintisiz ve doğru
çalışmasını sağlayacaktır.
Bu farklılıklar üç şekilde
incelenebilir.
1-Sızdırmazlık elemanları (salmastra- keçe -vs)
2-Aşınmaya uygun gövde yapısı (kaplama yada özel alaşımlı çelik,
Ni-Hard, Karbür tarzı kaplamalar) Yüksek molibdenli dökümler.
3-Alaşımlı çelik Rotorlar
(Ni-Hard, Hardox, Karbür tarzı kaplamalar)
A1-A2-A3: Açık Kanatlı
B1-B2-B3:Radüs-Oval Kanatlı
C1-C2-C3:Ayarlanabilir ve
Değiştirilebilir Kanat tipi
D1: Kapalı veya düzenlenebilir
rotorlu hava kilidi(Dozajlama-feeder)